Nhận diện xu hướng, xác định đỉnh-đáy và đánh giá khoảng biến động giá là ba yếu tố cốt lõi để đạt lợi nhuận trong giao dịch hợp đồng tương lai. Đối với nhà giao dịch, chỉ khi nắm vững một số phương pháp, có thể xác định xu hướng tăng giảm của thị trường, thì mới có thể tối ưu hóa chiến lược giao dịch.
1. Nhận diện xu hướng: Nắm bắt "dòng chảy" của thị trường
Khái niệm và loại hình của xu hướng
Xu hướng là hướng di chuyển của giá trên thị trường hợp đồng tương lai. Trong phân tích kỹ thuật, xu hướng thường được chia thành:
Xu hướng tăng: Các đỉnh và đáy giá liên tục tăng, thể hiện thị trường bị chi phối bởi phe mua trong một khoảng thời gian.
Xu hướng giảm: Các đỉnh và đáy giá liên tục giảm, cho thấy các lực lượng bán khống đang chiếm ưu thế.
Xu hướng đi ngang: Giá dao động trong một biên độ hẹp, không có xu hướng tăng hay giảm rõ ràng.
Phương pháp nhận diện xu hướng
Sử dụng đường trung bình động (MA)
Đường trung bình động là công cụ phổ biến để xác định xu hướng. Bằng cách tính trung bình giá trong một khoảng thời gian, MA làm mượt các biến động và cho thấy hướng đi của giá:Khi đường MA ngắn hạn (ví dụ: MA5) cắt lên đường MA dài hạn (ví dụ: MA20), đó là tín hiệu thị trường có xu hướng tăng.
Ngược lại, khi MA ngắn hạn cắt xuống MA dài hạn, đó là tín hiệu thị trường có xu hướng giảm.
Đối với các hợp đồng tương lai có biến động mạnh, cần chọn chu kỳ MA dài hơn để phản ánh chính xác xu hướng.
Vẽ đường xu hướng
Vẽ đường xu hướng là một cách trực quan khác để xác định xu hướng. Trong xu hướng tăng, các đáy giá liên kết tạo thành đường xu hướng tăng, miễn là giá vẫn ở trên đường xu hướng này, xu hướng tăng sẽ được xem là tiếp tục; trong xu hướng giảm, các đỉnh giá liên kết tạo thành đường xu hướng giảm và giá vẫn ở dưới đường xu hướng thì xu hướng giảm vẫn tiếp tục. Hiệu lực của đường xu hướng phụ thuộc vào số lượng điểm được kết nối và số lần nó được chạm vào. Càng nhiều điểm và càng được chạm nhiều thì đường xu hướng càng đáng tin cậy. Ví dụ, trong giao dịch vàng tương lai, bằng cách vẽ các đường xu hướng, bạn có thể thấy rõ xu hướng thay đổi giá vàng trong một khoảng thời gian, tạo cơ sở cho các quyết định giao dịch.
2. Xác định đỉnh và đáy: Tìm điểm đảo chiều của thị trường
Đặc điểm của đỉnh và đáy
Đỉnh:
Thường xuất hiện khi khối lượng giao dịch tăng mạnh nhưng tốc độ tăng giá chậm lại.
Khi thị trường đang trong bầu không khí tăng giá sôi nổi và giá tiếp tục đạt mức cao mới, nhưng khối lượng giao dịch không tăng tiếp hoặc thậm chí bắt đầu co lại, đó thường là tín hiệu cho thấy đỉnh đang đến. Lúc này, sức mạnh của phe bò dần suy yếu và sức mạnh của phe gấu bắt đầu tích lũy.
Đáy:
Khi khối lượng giao dịch giảm dần trong quá trình giảm giá. Khi giá không tiếp tục giảm sâu và khối lượng giao dịch bắt đầu tăng nhẹ, đó có thể là tín hiệu đáy đã được hình thành.
Ví dụ: Trong thị trường dầu thô, đáy thường xuất hiện khi giá dao động nhẹ ở mức giá thấp và khối lượng giao dịch giảm mạnh. Và khi lệnh mua tăng dần, khối lượng giao dịch và giá bắt đầu tăng.
Công cụ xác định đỉnh và đáy
Chỉ số RSI (Relative Strength Index)
RSI đo lường mức độ mua/bán quá mức của thị trường:
Khi RSI > 70: Thị trường đang ở trạng thái quá mua, giá có thể phải đối mặt với sự điều chỉnh và khả năng đạt đỉnh cao.
Khi RSI < 30: Thị trường ở trạng thái quá bán, giá có thể tăng trở lại và khả năng xuất hiện đáy tăng lên.
Trong giao dịch hợp đồng tương lai, các loại hợp đồng tương lai khác nhau có đặc điểm biến động khác nhau và phạm vi mua quá mức và bán quá mức của RSI có thể cần được điều chỉnh phù hợp. Đối với các loại ít biến động hơn, phạm vi mua quá mức và bán quá mức có thể được thu hẹp một cách thích hợp.
Dải Bollinger (Bollinger Bands)
Dải Bollinger bao gồm ba đường. Đường giữa là đường trung bình động, đường trên và đường dưới được tính toán dựa trên độ lệch chuẩn của giá. Khi giá chạm dải Bollinger Band trên và kèm theo các tín hiệu khác như khối lượng giao dịch tăng lên thì có thể là đỉnh; khi giá chạm dải Bollinger Band dưới và có dấu hiệu ổn định thì có thể là đáy. Trong giao dịch các hợp đồng tương lai nông sản, dải Bollinger có thể giúp các nhà giao dịch xác định đỉnh và đáy giá một cách hiệu quả, để xây dựng các chiến lược giao dịch tương ứng.
3. Đánh giá khoảng biến động giá: Ước tính biên độ lợi nhuận
Tầm quan trọng của việc đánh giá khoảng giá
Xác định biên độ biến động giá là yếu tố quyết định để đặt mục tiêu lợi nhuận. Nếu chỉ xác định được xu hướng và đỉnh-đáy nhưng không ước lượng được không gian giá, rất khó để đưa ra chiến lược chốt lời hợp lý.
Phương pháp đánh giá không gian
Quan hệ tỷ lệ trong phân tích kỹ thuật
Trong phân tích kỹ thuật, có một số mối quan hệ tỷ lệ phổ biến có thể được sử dụng để đánh giá không gian, chẳng hạn như dãy fibonacci. Bằng cách chọn một khoảng giá biến động lớn và vẽ các mức fibonacci, có thể đạt được các vị trí tỷ lệ quan trọng như 0,382, 0,5 và 0,618. Trong xu hướng tăng, có thể tìm thấy sự hỗ trợ khi giá điều chỉnh đến khu vực gần dãy fibonacci và tiếp tục tăng. Trong xu hướng giảm, giá có thể gặp phải lực cản khi nó bật trở lại gần dãy fibonacci. Các vị trí tỷ lệ quan trọng này có thể được sử dụng để đánh giá không gian giá. Ví dụ, trong giao dịch hợp đồng tương lai đồng, có thể sử dụng dãy fibonacci để ước tính sơ bộ khoảng tăng hoặc giảm của giá đồng.
Lịch sử khoảng giá và phân tích cơ bản
Nghiên cứu lịch sử khoảng giá giúp ích cho việc hiểu được phạm vi biến động giá chung của một hợp đồng tương lai nhất định. Đồng thời, kết hợp với phân tích cơ bản, chẳng hạn như mối quan hệ cung cầu của hàng hóa, môi trường kinh tế vĩ mô, v.v., không gian giá có thể được đánh giá chính xác hơn. Nếu nguồn cung của một sản phẩm nông nghiệp nào đó giảm đáng kể do thiên tai nhưng nhu cầu tương đối ổn định thì khả năng tăng giá hiện tại có thể được ước tính dựa trên mức tăng giá của các tình huống tương tự trong lịch sử.
Ba yếu tố nhận diện xu hướng, xác định đỉnh-đáy, và đánh giá khoảng giá có mối liên kết chặt chẽ và bổ trợ cho nhau. Nhà giao dịch cần không ngừng học hỏi, thực hành và áp dụng linh hoạt các kỹ thuật này trong quá trình giao dịch. Đồng thời, cần lưu ý rằng thị trường luôn phức tạp và thay đổi. Không có phương pháp nào là tuyệt đối chính xác. Do đó, việc kết hợp các kỹ thuật trên với quản lý rủi ro và tâm lý giao dịch tốt là yếu tố then chốt để đạt lợi nhuận bền vững. Chỉ khi nắm vững ba yếu tố này, bạn mới có thể tự tin bước ra khỏi cuộc cạnh tranh khốc liệt trên thị trường và gặt hái lợi nhuận đáng mong đợi.
