Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc không chỉ là cuộc đối đầu kinh tế giữa hai cường quốc mà còn gây ra những ảnh hưởng sâu rộng đến chuỗi cung ứng toàn cầu. Từ việc áp đặt thuế quan đến các biện pháp trả đũa lẫn nhau, những động thái này đã làm gián đoạn hoạt động sản xuất ở nhiều quốc gia, đẩy nền kinh tế toàn cầu vào một giai đoạn bất ổn kéo dài. Hệ lụy kinh tế không chỉ dừng lại ở hai nước này, mà còn lan tỏa đến các nền kinh tế phụ thuộc vào chuỗi cung ứng của họ, làm suy giảm tăng trưởng kinh tế và gây ra nguy cơ suy thoái ở nhiều khu vực.
Ảnh hưởng đến hai nền kinh tế lớn nhất thế giới:
Sụt giảm sản lượng và gia tăng chi phí sản xuất:
Việc Mỹ áp đặt thuế quan 25% lên hơn 350 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc và khả năng áp thuế 60% như ông Trump từng tuyên bố đã làm gia tăng đáng kể chi phí nhập khẩu của các doanh nghiệp Mỹ. Trong khi đó, các công ty Trung Quốc buộc phải giảm giá hàng hóa để duy trì thị phần, làm suy giảm lợi nhuận và gia tăng áp lực tài chính.
Theo thống kê, Mỹ vẫn là thị trường lớn nhất của Trung Quốc, chiếm khoảng 3% GDP nước này. Tuy nhiên, các chính sách thuế quan khiến xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ giảm sút, trong khi các nhà sản xuất Mỹ đối mặt với giá nguyên liệu cao hơn, dẫn đến chi phí sản xuất tăng và lợi nhuận giảm.
Tổn thất từ biện pháp trả đũa lẫn nhau:
Trung Quốc và Mỹ không ngừng đáp trả bằng các biện pháp kinh tế như tăng thuế, hạn chế xuất khẩu, và cấm vận công nghệ. Điều này không chỉ làm tổn thương các doanh nghiệp mà còn tạo áp lực lên người tiêu dùng tại cả hai quốc gia.
Tác động lan tỏa đến các nền kinh tế khác:
Các quốc gia phụ thuộc vào chuỗi cung ứng của Mỹ và Trung Quốc:
Nhiều nước ở Đông Nam Á, châu Âu, và Nam Mỹ, là mắt xích trong chuỗi cung ứng toàn cầu, có thể sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề hơn nữa khi căng thẳng thương mại giữa hai nước diễn ra. Sự gián đoạn trong nguồn cung nguyên liệu từ Trung Quốc và nhu cầu tiêu dùng giảm từ Mỹ đã làm chậm lại hoạt động xuất khẩu của các quốc gia này.
Xuất khẩu từ các quốc gia thứ ba gặp khó khăn:
Sự suy giảm nhu cầu ở hai thị trường lớn nhất thế giới khiến các nước xuất khẩu như Việt Nam, Ấn Độ, và Brazil phải đối mặt với tình trạng dư thừa sản phẩm và sụt giảm giá trị xuất khẩu.
Nguy cơ mất cân bằng trong cán cân thương mại:
Thách thức cân đối xuất nhập khẩu:
Sự sụt giảm trong xuất khẩu làm gia tăng nguy cơ mất cân bằng cán cân thương mại tại các quốc gia xuất khẩu. Các nước như Việt Nam và Ấn Độ đang phải đối mặt với tình trạng nhập khẩu nguyên liệu đầu vào đắt đỏ hơn, trong khi giá trị xuất khẩu thành phẩm lại giảm.
Khó khăn trong việc tìm kiếm thị trường thay thế:
Dù có những nỗ lực mở rộng thị trường sang các khu vực khác như châu Âu, châu Phi, hoặc ASEAN, việc thiết lập quan hệ thương mại mới không hề dễ dàng. Các thị trường này thường yêu cầu các tiêu chuẩn chất lượng và mức giá cạnh tranh, điều mà nhiều doanh nghiệp nhỏ tại các quốc gia xuất khẩu khó đáp ứng được trong ngắn hạn.
Sự suy giảm nhu cầu tại Mỹ và Trung Quốc đã tạo ra những tác động dây chuyền, làm trầm trọng thêm các vấn đề kinh tế tại các quốc gia phụ thuộc vào xuất khẩu. Tình trạng dư thừa sản phẩm, giảm giá trị xuất khẩu và mất cân bằng thương mại không chỉ ảnh hưởng đến lợi nhuận doanh nghiệp mà còn đẩy nhiều quốc gia vào vòng xoáy bất ổn xã hội và kinh tế.
